سردخانه دو مداره یا دو منظوره

سردخانه دو مداره یا Two-circuit refrigerator یکی از انواع سردخانه‌های تجاری است که در آن یک فضا با پارتیشن به دو بخش زیر صفر و بالای صفر تقسیم می‌شود. در این سردخانه بخش زیر صفری دارای یونیت سرمایشی فعال است و بخش بالای صفر از طریق گردش هوای زیر صفری خنک می‌شود؛ این مدل معمولاً با یک کمپرسور کار می‌کند و برای رستوران‌ها و فروشگاه‌های کوچک مقرون‌به‌صرفه است.

در مقابل، در پروژه‌های بزرگ از سردخانه دو منظوره استفاده می‌شود که در آن سالن‌ها با کمک موتورخانه مرکزی و تغییر مسیر مبرد می‌توانند یا در حالت زیر صفر برای محصولات پروتئینی و یا در حالت بالای صفر برای میوه و سبزی کار کنند.

طبق آخرین تحقیقات، با رشد تقاضا برای انعطاف‌پذیری در انبارداری مواد غذایی و دارویی، استفاده از سردخانه‌های دو مداره در جهان رو به افزایش است (منبع). شرکت برودت کار اطلس نیز به پشتوانه بیش از سه دهه تجربه در طراحی و اجرای سیستم‌های برودتی، پیشرو در طراحی سردخانه صنعتی دو مداره مطابق با استانداردهای بین‌المللی است و با ارائه راهکارهایی مقرون‌به‌صرفه، امکان ساخت و اجرای طرح سردخانه دو مداره را با بالاترین کیفیت فراهم می‌کند.

سردخانه دو مداره یا دو منظوره چیست و چگونه کار می‌کند؟

سردخانه دو مداره که گاهی با عنوان سردخانه دو منظوره هم شناخته می‌شود، سیستمی است که امکان ذخیره‌سازی سرد را در دو حالت متفاوت فراهم می‌کند. این یعنی شما می‌توانید در سردخانه‌های دو منظوره صنعتی، فقط با تنظیم کنترلر، سردخانه را از وضعیت بالای صفر (حالت یخچال برای نگهداری میوه‌جات و سبزیجات) به زیر صفر (حالت فریزر برای نگهداری فرآورده‌های پروتئینی) تغییر دهید.

در نتیجه، به‌جای ساخت دو سردخانه مجزا، با یک سیستم واحد می‌توان نیازهای متنوع نگهداری مواد غذایی یا کشاورزی را برطرف کرد. همین قابلیت تنظیم دماست که سردخانه ‌های دو مداره را برای مجموعه‌هایی با فضای محدود و حجم ذخیره‌سازی متغیر به انتخابی هوشمندانه تبدیل کرده است.

اما چگونگی عملکرد سردخانه دو مدار در سیستم تبرید آن نهفته است. در این مدل‌ها، دو مدار تبرید مجزا یا نیمه‌مستقل طراحی می‌شود که هر کدام می‌توانند دما را در بازه‌های مختلف کنترل کنند. یکی از مدارها معمولاً برای حالت بالای صفر و دیگری برای حالت زیر صفر در نظر گرفته می‌شود. تغییر بین این دو حالت از طریق کنترلر دیجیتال مرکزی و شیرهای برقی تنظیم جریان مبرد انجام می‌شود.

در این سیستم، کمپرسورها، اواپراتورها و کندانسورها با هماهنگی کامل کار می‌کنند تا در هر حالت، بازدهی انرژی بهینه حفظ شود. در نتیجه، سیستم بدون نیاز به توقف طولانی یا مداخله دستی، از حالت یخچال به فریزر و برعکس تغییر می‌کند.

۶ ویژگی منحصربه‌فرد سردخانه صنعتی دو مداره

در مقایسه با سردخانه‌های معمولی، سردخانه صنعتی دو مداره انعطاف‌پذیرتر، هوشمندتر و از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر است. در ادامه، مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع سردخانه را مرور می‌کنیم.

۱-   انعطاف‌پذیری عملیاتی

اصلی‌ترین مزیت سردخانه ‌های دو مداره همین انعطاف‌پذیری در عملکرد است. شما می‌توانید با تغییر تنظیمات، از حالت سردخانه بالای صفر برای نگهداری محصولات تازه، به حالت زیر صفر برای نگهداری محصولات منجمد مواد غذایی بروید.

۲-   صرفه‌جویی در فضا و هزینه

در طراحی سردخانه صنعتی دو مداره، دو عملکرد در یک اتاق ترکیب می‌شود. این یعنی نیازی به ساخت دو سردخانه مجزا نیست. در نتیجه هزینه ساخت، تأسیسات و نگهداری کمتر می‌شود و فضای فیزیکی نیز بهینه‌تر استفاده می‌گردد.

۳-   سیستم تبرید تطبیقی

در این سیستم‌ها از کمپرسورها و کنترلرهای هوشمند استفاده می‌شود که می‌توانند خود را با تغییر بار حرارتی و نیاز دمایی محیط تطبیق دهند. در برخی مدل‌ها، از سیستم‌های دو مرحله‌ای (two-stage) یا مدارهای موازی (parallel rack) استفاده می‌شود تا انتقال حرارت و عملکرد در بازه دمایی گسترده‌تر، با راندمان بالا انجام گیرد.

۴-   عایق‌بندی بهتر

چون این سردخانه‌ها باید در هر دو حالت (بالای صفر و زیر صفر) کار کنند، استفاده از ساندویچ پانل‌های ضخیم و با چگالی بالا ضروری است. این نوع عایق، از نوسان دما جلوگیری کرده و باعث صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌شود. در طراحی‌های مدرن، درزگیری و آب‌بندی کامل دیواره‌ها اهمیت زیادی دارد تا کنترل رطوبت و دما پایدارتر انجام شود.

۵-   کنترل‌های دقیق و خودکار

در نسل جدید سردخانه‌های دو مدار، کنترلرهای دیجیتال با صفحه‌نمایش لمسی نصب می‌شوند که تنظیمات دما، رطوبت و هشدارها را به‌صورت هوشمند کنترل می‌کنند. سیستم می‌تواند تنها با چند کلیک، بین حالت بالای صفر و زیر صفر جابه‌جا شود. این سیستم‌ها حتی در صورت بروز خطا یا نوسان، به‌صورت خودکار هشدار ارسال می‌کنند تا از آسیب به محصولات جلوگیری شود.

۶-   کاربری چندمنظوره

یکی از دلایل محبوبیت سردخانه ‌های دو مداره، تطبیق‌پذیری بالای آن‌ها در صنایع مختلف است. از صنایع غذایی و کشاورزی گرفته تا دارویی و رستورانی، همگی از این نوع سیستم برای کاهش هزینه و افزایش کارایی استفاده می‌کنند. درواقع، هر کسب‌وکاری که نیاز به نگهداری محصولات در دماهای متغیر دارد، از طرح سردخانه دو مداره بیشترین بهره را می‌برد.

انواع سردخانه دو منظوره

انواع سردخانه دو منظوره را می‌توان از دو دیدگاه بررسی کرد؛ یکی بر اساس ساختار فیزیکی و دیگری بر اساس طراحی سیستم تبرید. در واقع، تفاوت این مدل‌ها در نحوه طراحی، ابعاد، و نوع کاربردشان است. انتخاب نوع مناسب کاملاً به نیاز پروژه، فضای موجود و نوع محصولاتی که قرار است نگهداری شوند بستگی دارد.

انواع سردخانه دو منظوره بر اساس ساختار فیزیکی

در این گروه‌بندی، نوع سازه و نحوه نصب سردخانه ملاک است:

• سردخانه‌های کانکسی (Mobile/Container Cold Storage): سردخانه‌ کانکسی یا قابل حمل و پیش‌ساخته که می‌توان آن‌ها را در مکان‌های مختلف نصب کرد. برای پروژه‌های موقت یا فصلی گزینه‌ای بسیار کاربردی هستند.
• سردخانه‌های اتاقکی (Chamber/Walk-in Cold Rooms): واحدهای ثابت و معمولاً کوچک تا متوسط که از پانل‌های عایق در محل نصب ساخته می‌شوند. این نوع اغلب دارای دو محفظه با دمای متفاوت است.
• سردخانه‌های سوله‌ای (Warehouse Cold Storage): مدل‌های بزرگ صنعتی که چندین بخش مجزا با دماهای مختلف دارند و برای زنجیره‌های توزیع، صنایع غذایی و دارویی در مقیاس وسیع استفاده می‌شوند.

مزایا و معایب سردخانه دو مداره چیست؟

در کنار همه‌ امکانات و پیشرفت‌های فنی، سردخانه ‌های دو مداره هم مثل هر سیستم صنعتی دیگری، مجموعه‌ای از مزایا و محدودیت‌ها دارند که آشنایی با آن‌ها برای تصمیم‌گیری خرید ضروری است.

مزایا:

• انعطاف‌پذیری دمایی بالا برای تغییر بین حالت سردخانه و فریزر
• کاهش هزینه ساخت و فضا نسبت به ساخت دو واحد مجزا
• قابلیت اطمینان بیشتر در مدل‌های دو مدار مستقل (در صورت خرابی یک مدار، مدار دیگر فعال می‌ماند)
• صرفه‌جویی انرژی در طراحی‌های جدید با سیستم‌های کنترل تطبیقی
• قابلیت استفاده چندمنظوره در صنایع مختلف غذایی و کشاورزی
• کنترل دقیق‌تر دما و رطوبت با استفاده از ترموستات‌ها و دیتالاگرهای هوشمند

معایب:

• هزینه اولیه بالاتر به‌دلیل تجهیزات بیشتر و مدار دوگانه
• پیچیدگی فنی بالاتر در زمان نصب و تعمیر
• مصرف انرژی بیشتر در زمان تغییر مکرر بین حالت‌ها
• نیاز به نیروی فنی متخصص برای راه‌اندازی و سرویس دوره‌ای

جدول مقایسه سردخانه دو مداره و سردخانه تک مداره

برای انتخاب بین سردخانه دو مداره و سردخانه تک مداره باید تفاوت‌های عملکردی، فنی و اقتصادی این دو سیستم بررسی شود. جدول زیر به‌صورت خلاصه، مهم‌ترین تفاوت‌ها را نشان می‌دهد:

بر اساس پژوهش های علمی، مصرف انرژی در سیستم دو مداره ۳۰ درصد کمتر از سیستم تک مداره است (منبع).

تجهیزات سردخانه دو مداره

در ادامه به معرفی تجهیزات اصلی و جانبی این سیستم می‌پردازیم.

اواپراتور (Evaporator)

در سردخانه‌ های دو مداره، اواپراتورها طوری طراحی می‌شوند که بتوانند در هر دو حالت عملکرد داشته باشند. معمولاً در انبارهای بالای صفر از اواپراتورهایی با فاصله فین کمتر (۱۰ میلی‌متر) و در زیر صفر از مدل‌هایی با فاصله فین بیشتر (۱۲ میلی‌متر) استفاده می‌شود. به همین دلیل، در زمان تغییر کاربرد سردخانه، نیازی به تعویض اواپراتور نیست و همان دستگاه با ظرفیت بالاتر پاسخ‌گوی هر دو حالت خواهد بود.

کمپرسور (Compressor)

در سیکل تبرید سردخانه دو مدار، دو فشار کاری مختلف وجود دارد. کمپرسورها بر اساس این فشارها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

• کمپرسور فشار بالا برای مدار بالای صفر
• کمپرسور فشار پایین برای مدار زیر صفر

در هنگام تغییر کاربری سردخانه، می‌توان کمپرسورهای فشار بالا را در مدار فشار پایین به‌صورت موازی وارد کرد تا سیستم در حالت جدید نیز بدون افت عملکرد ادامه دهد. این طراحی باعث افزایش طول عمر کمپرسور و کاهش استهلاک سیستم می‌شود.

کندانسور (Condenser)

در این نوع سردخانه‌ها، کندانسور بر اساس بار کل سیستم انتخاب می‌شود و تغییر حالت دمایی (بالای صفر یا زیر صفر) تأثیری بر عملکرد آن ندارد.

تابلو برق و سیستم کنترل

تابلو برق سردخانه شامل اجزای کنترلی مانند ترموستات دیجیتال، سنسور دما، کنترلر مرکزی و رله‌های حفاظتی است. در سردخانه‌های دو مداره صنعتی، این سیستم‌ها به‌صورت هوشمند دما را پایش می‌کنند و اجازه جابه‌جایی خودکار بین دو حالت را می‌دهند.

تجهیزات جانبی و کمکی

سایر تجهیزات سردخانه دو مداره عبارت هستند از:

• گیج فشار و دما برای نمایش وضعیت لحظه‌ای سیستم
• شیرآلات کنترلی و سوئیچ‌های ایمنی (High/Low Pressure Switches) برای محافظت از کمپرسور
• پمپ مبرد و اکومولاتور جهت کنترل جریان مبرد در مدار
• گاز مبرد مناسب (مانند R404A یا آمونیاک) با قابلیت عملکرد در دو سطح دمایی
• عایق‌های حرارتی و ساندویچ پانل‌ها برای جلوگیری از اتلاف انرژی
• سیستم دیفراست اتوماتیک برای حذف یخ از اواپراتور

خدمات برودت کار اطلس برای سردخانه دو مداره

شرکت برودت کار اطلس با بیش از سه دهه تجربه موفق در صنعت برودت، تمامی مراحل ساخت و نصب سردخانه‌ های دو مداره صنعتی را با بهره‌گیری از جدیدترین فناوری‌ها انجام می‌دهد. هدف ما ارائه راهکارهایی دقیق، اقتصادی و مطابق با استانداردهای جهانی است.

چرا برودت کار اطلس؟

• مشاوره رایگان
• آموزش تخصصی تیم بهره‌بردار
• طراحی سردخانه دو مداره کاملاً اختصاصی متناسب نیاز دقیق پروژه
• نصب، راه‌اندازی و تست کامل عملکرد سردخانه تا اطمینان از پایداری شرایط نگهداری
• گارانتی معتبر یک‌ساله به‌همراه ۱۵ سال خدمات پشتیبانی

قیمت سردخانه دو مداره

قیمت سردخانه دو مداره به چند عامل کلیدی بستگی دارد که از جمله آن می‌توان به ظرفیت برودتی و ابعاد سردخانه، نوع کمپرسور، کیفیت پانل‌ها و ضخامت عایق‌بندی، تجهیزات کنترلی و هوشمندسازی سیستم بستگی دارد.

از آنجا که این سیستم‌ها کاملاً سفارشی طراحی می‌شوند، پیشنهاد می‌شود برای استعلام قیمت سردخانه دو مداره و دریافت مشاوره تخصصی، با کارشناسان برودت کار اطلس تماس بگیرید. این مجموعه با بهینه‌سازی طراحی و انتخاب تجهیزات، بهترین قیمت بازار را با حفظ کیفیت و راندمان ارائه می‌دهد.

سخن پایانی

در نهایت می‌توان گفت، فضای ذخیره‌سازی و مصرف انرژی، با گذشت زمان روز به روز اهمیت بیشتری برای کارخانه‌ها و تولیدکنندگان پیدا می‌کند؛ در این شرایط، سردخانه‌ های دو مداره بهترین راه حل مقرون به صرفه به شمار می‌روند. این سیستم‌ها با ترکیب دو عملکرد در یک فضا، علاوه بر کاهش هزینه و صرفه‌جویی در فضا، انعطاف‌پذیری چشمگیری در کنترل دما ارائه می‌دهند.

اگر به دنبال سردخانه‌ای هستید که در هر دو حالت سرد و منجمد، به صورت دقیق و بی‌وقفه کار کند، ما در برودت کار اطلس آماده‌ایم تا این سیستم را دقیقا متناسب با نیاز، فضا و بودجه‌تان در بهترین قیمت، طراحی کنیم. از اولین طراحی تا آخرین تست دما، تمام مراحل با دقت، دانش فنی و تعهد کاری اجرا می‌شوند تا سیستم سردخانه صنعتی شما برای سال‌ها بی‌وقفه و بدون نیاز به هزینه‌های تعمیرات کار کند.