چرا کمپرسور سردخانه خراب می‌شود؟

فرض کنید در گرمای تابستان، سردخانه‌ ای مملو از مواد غذایی یا دارو ناگهان از کار می‌افتد. در چنین شرایطی، همه نگاه‌ها به سمت کمپرسور، گران‌ترین و حیاتی‌ترین قطعه سیستم، دوخته می‌شود. خرابی کمپرسور سردخانه می‌تواند کار سردخانه را کاملاً متوقف کند.

تعمیر یا تعویض این قطعه اغلب هزینه‌ سنگینی به همراه دارد، در حالی که بسیاری از این خرابی‌ها با اقدامات پیشگیرانه قابل اجتناب هستند. در ادامه، به بررسی پنج مورد از شایع‌ ترین خرابی‌ کمپرسور سردخانه، علل اصلی بروز آن‌ها، راهکارهای پیشگیری و روش‌های تعمیر می‌پردازیم.

  1. سوختن سیم‌پیچ الکتروموتور

    علائم شامل بوی سوختگی، قطع شدن فیوزها، و آمپر غیرعادی در زمان استارت است. در موارد شدید، موتور به‌طور کامل از مدار خارج می‌شود.

    دلایل احتمالی راهکارهای پیشگیرانه راهکار تعمیراتی
    • افت ولتاژ و کارکرد مداوم در آمپر بالا • انتخاب ظرفیت نادرست کمپرسور نسبت به بار واقعی • برگشت گاز مکش بیش از حد داغ باعث می شود خنک‌کاری سیم‌پیچ به‌درستی انجام نشود • انسداد مسیر مکش و کاهش جریان گاز مبرد در داخل سیم‌پیچ • استفاده از استابلایزر یا کنترل ولتاژ • انتخاب کمپرسور متناسب با بار حرارتی • تنظیم صحیح سوپرهیت برای جلوگیری از مکش با دمای غیرعادی • سرویس منظم مسیر مکش و فیلترها • تست مقاومت سیم‌پیچ و بررسی سلامت عایق • در موارد خفیف، امکان سیم‌پیچی مجدد وجود دارد • در خرابی شدید، تعویض کامل سیم پیچ یا حتی کمپرسور اقتصادی‌تر است

  2. برگشت مایع مبرد به کمپرسور

    این خرابی باعث شکستن سوپاپ‌ها، ایجاد صدای غیرعادی و در موارد شدید، آسیب مکانیکی جدی می‌شود.


    دلایل احتمالی راهکارهای پیشگیرانه راهکار تعمیراتی
    • شارژ بیش از حد مبرد • کوچک بودن یا راندمان پایین اواپراتور • تنظیم نبودن سوپرهیت شیر انبساط • خرابی شیر برقی یا شیر انبساط • تغییرات ناگهانی بار حرارتی و کارکرد کمپرسور در حالت نیمه‌بار • تنظیم دقیق سوپرهیت توسط تکنسین مجرب • طراحی درست اواپراتور متناسب با بار حرارتی • کنترل مقدار شارژ مبرد و جلوگیری از شارژ بیش از حد سیستم • بررسی سلامت شیر برقی و شیر انبساط به‌صورت دوره‌ای • بازدید از سوپاپ‌ها، شاتون و میل‌لنگ • در صورت آسیب جزئی، تعویض سوپاپ‌ها یا قطعات مکانیکی ممکن است • در خرابی شدید، تعویض کامل کمپرسور اجتناب‌ناپذیر است

  3. خرابی یاتاقان و میل‌لنگ

    صدای ساییدگی فلز به فلز، افزایش آمپر کمپرسور و افت راندمان از نشانه‌های این خرابی است.

    دلایل احتمالی راهکارهای پیشگیرانه راهکار تعمیراتی
    • کمبود روغن در کارتر کمپرسور • برگشت نامناسب روغن • استفاده از روغن نامناسب (نوع یا گرانروی ناسازگار با مبرد) • آلودگی روغن به رطوبت، اسید یا ذرات فلزی • استفاده از روغن باکیفیت و مناسب با نوع مبرد • طراحی اصولی لوله‌کشی برگشت روغن • نصب و تعویض دوره‌ای فیلتر روغن • آزمایش دوره‌ای روغن برای بررسی وجود اسید یا ذرات فلزی • باز کردن کارتر و شست‌وشوی کامل مدار روغن • تعویض یاتاقان‌ها و در صورت لزوم میل‌لنگ • در موارد شدید، تعویض کامل کمپرسور اقتصادی‌تر است

  4. بالا رفتن فشار کندانسینگ

    افزایش دمای کندانسور، بالا رفتن آمپر کمپرسور و عملکرد مکرر سیستم‌های حفاظتی (Overload یا High Pressure) از علائم این مشکل هستند.

    دلایل احتمالی راهکارهای پیشگیرانه راهکار تعمیراتی
    • کثیفی کندانسور و جریان هوای ناکافی • خرابی فن کندانسور یا پمپ آب در سیستم‌های آب خنک • شارژ بیش از حد مبرد • طراحی نامناسب کندانسور برای شرایط آب‌وهوایی محل نصب • شست‌وشوی دوره‌ای کندانسور و بررسی فن‌ها یا پمپ‌ها • کنترل شارژ مبرد در حد استاندارد • انتخاب کندانسور متناسب با دمای محیط محل نصب • شست‌وشوی کامل کندانسور و اطمینان از جریان هوای کافی • تعویض فن یا پمپ معیوب • تخلیه مبرد اضافی در صورت شارژ بیش از حد

  5. کاهش راندمان و ظرفیت سرمایش

    سردخانه به سختی به دمای مطلوب می‌رسد و کمپرسور به‌طور مداوم بدون توقف کار می‌کند.

    دلایل احتمالی راهکارهای پیشگیرانه راهکار تعمیراتی
    • وجود رطوبت یا اسید در مدار و گرفتگی شیر انبساط و یا فیلتر درایر • خرابی یا تنظیم نبودن شیر انبساط • نشتی مبرد و کاهش میزان مبرد در سیستم • گرفتگی مسیر مبرد به دلیل آلودگی • وکیوم دقیق در زمان نصب یا تعمیر سیستم • نصب و تعویض دوره‌ای فیلتر درایر با کیفیت • تست نشتی دوره‌ای سیستم و شارژ صحیح مبرد • سرویس دوره‌ای شیر انبساط و تنظیم سوپرهیت • تعویض فیلتر درایر • شست و شوی مدار در صورت آلودگی شدید • تست نشتی و شارژ مجدد مبرد • سرویس یا تعویض شیر انبساط

جمع‌بندی

کمپرسور سردخانه به ندرت بدون دلیل از کار می‌افتد. در بیشتر مواقع، مشکلات ناشی از طراحی اشتباه، شارژ نادرست مبرد، انتخاب روغن نامناسب یا بی‌توجهی به سرویس‌های دوره‌ای است. با رعایت چند اصل ساده، می‌توان عمر کمپرسور را چند برابر افزایش داد و از هزینه‌های سنگین تعمیر یا تعویض آن جلوگیری کرد.

مطالب مرتبط

خرابی کمپرسور سردخانه