آمونیاک یا فریون

آمونیاک یا فریون

در ساخت یک تأسیسات برودتی صنعتی همواره یک سؤال ذهن صاحبان مجتمع های برودتی را به خود مشغول کرده است، و آن انتخاب مبرد آمونیاک یا خانواده فریون ها می باشد (آمونیاک یا فریون). متأسفانه بارها شاهد این موضوع بوده ایم که به دلایل مختلف کارفرمایان نتوانسته اند در این راستا این جهت گیری مناسب کنند و در بهره برداری از سیستم دچار مشکل گشته اند، در این مقاله سعی شده است بدون هیچ گونه جانب داری یک بررسی همه جانبه در این مورد صورت گیرد.

از طرفی آمونیاک یک پیشینه قوی در این صنعت دارد و از طرف دیگر گازهای هالوکربنی ( فریون ها ) به تدابیر امنیتی کمتری نیاز دارند، هر دو سمت مناظره دلایل خود را مبنی بر استفاده از مبردی خاص دارند که این امر، تصمیم گیری را نیز مشکل تر از پیش می کند.

هر انتخاب سختی، مجموعه ای از مزایا و مضرات را به دنبال خود دارد و مبحث بین آمونیاک و فریون ها نیز از این قاعده مستثنی نیست. به عنوان مثال یکی از مزایای اصلی آمونیاک بوی آن می باشد که باعث می شود در صورت وجود هر گونه نشتی در سیستم به راحتی قابل شناسایی و رفع باشد که البته همین خاصیت این مبرد می تواند یک ضعف هم باشد چرا که گاز آمونیاک خاصیت سمی دارد و در صورت تنفس طولانی مدت باعث مشکلات تنفسی می گردد. یکی دیگر از مزایای آمونیاک غیر قابل اشتعال و احتراق بودن این گاز می باشد. همچنین قیمت این مبرد بسیار ارزانتر از فریون ها می باشد. گاز آمونیاک از نظر زیست محیطی کاملاً قابل قبول بوده و در تخریب لایه ازن و گرمای جهانی نقش ندارد.  یکی دیگر از مهمترین مزایای گاز آمونیاک کیفیت بالاتر ترمودینامیکی از به نسبت سایر مبردها می باشد یعنی خاصیت انتقال حرارت بهتری نسبت به سایر مبرد ها دارد، به صورتی که در صورت استفاده از این مبرد در شرایط مساوی هزینه های برق تا ۲۰ درصد کاهش پیدا می کند و همچنین دامنه دمایی این مبرد بسیار گسترده تر بوده و دستیابی را دماهای بالا و پایین ممکن است.

گازهای خانواده فریون تقریباً بدون بو بوده و نشتی های به وجود آمده به تخلیه کامل گاز از سیستم می انجامد. خانواده گازهای فریون، یک خانواده بزرگ است که البته می توان آنها را به دو دسته کلی تقسیم کرد : دسته اول گازهای قدیمی مانند R-11، R-12، R-22 و دسته دوم شامل گازهای جدید است که از نظر زیست محیطی تخریب کمتری را در لایه ازن ایجاد می کند مانند R-404A، R-134A و …

در سیستم های تبرید با مبرد های فریون معمولاً نیازی به اپراتور نمی باشد، سیستم به شکل اتوماتیک اداره می شود که به عنوان یک مزیت برای واحدهای تجاری و نیمه صنعتی محسوب می شود. همچنین مبردهای فریون با مس سازگارند و میتوان مبدل های حرارتی ساخته شده از مس نیز مورد استفاده قرار بگیرد. یکی از نقاط ضعف سیکل های فریونی عمر مفید نسبتاً کوتاه تر تجهیزات از سیستم های آمونیاکی می باشد.

در یک جمع بندی کلی از نظر فنی و مالی در واحد های تجاری و تهویه مطبوع مبردهای فریون توجیه پیدا می کند و در واحد های نیمه صنعتی بسته به شرایط می توان از هر دو نوع مبرد استفاده کرد، اما در واحد های صنعتی مبرد آمونیاک چه از نظر فنی و چه از نظر مالی توجیه پذیرتر می باشد.

این مقاله توسط برودت کار اطلس تهیه گردیده است.